ناکارآمدی احزاب سیاسی در ایران (دوره پس از انقلاب اسلامی)

thesis
abstract

چکیده اساس شکل گیری نظام جمهوری اسلامی ایران بر ایجاد حکومتی اسلامی بر پایه مشارکت مردم بنا شده است. از جمله مهمترین کانال های تحقق مشارکت گروه های مختلف مردم، شکل گیری نهادهای مدنی است و در این میان احزاب به دلیل اینکه نماینده منافع گروه های مختلف اجتماعی هستند از جایگاه مهمی برخوردارند. بر این اساس توجه به شرایط کارآمد این نهاد از مباحث ضروری جامعه سیاسی ماست. تجربه حدودا صد ساله شکل گیری احزاب در ایران نشان داده که علل مختلفی مانع از کارآمدی احزاب در ایران گردیده است که البته در پژوهش های مختلف حول محور آن بحث شده است، اما آنچه کمتر مورد توجه قرار گرفته علل اقتصادی موضوع است، لذا ما در این پژوهش بر روی علل اقتصادی متمرکز شدیم. با توجه به نظریه دولت تحصیل دار و از زاویه تحلیل نفت و تاثیرات اقتصادی و سیاسی آن تلاش کردیم به دنبال پاسخی برای علت ناکارآمدی احزاب سیاسی در ایران داشته باشیم. با توجه به این چارچوب، تحصیل دار بودن دولت و استقلال آن از طبقات اجتماعی باعث عدم استقلال طبقات اجتماعی و وابستگی آنها به دولت می شود. همین رابطه باعث می شود که نهادهای مدنی برخاسته از طبقات اجتماعی نباشند بلکه به اراده دولت ها شکل گرفته و با افول آنها از بین بروند. این قاعده قابل تعمیم به عملکرد احزاب نیز می باشد. پدیده احزاب دولت ساخته و وابسته به دولت در ایران پیش و پس از انقلاب اسلامی پدیده ای کاملا رایج است. با نگاهی گذارا به نحوه شکل گیری احزاب سیاسی در ایران به این نتیجه می رسیم که اکثر آنها به هنگام شکل گیری دولت ها یا پس از آن و توسط خود دولت مردان به وجود آمده و مادامی که آن دولت بر سر کار است، از منابع مالی وابسته به دولت تحصیل دار استفاده می کنند و با پایان کار آن دولت و عدم دسترسی به منابع مالی دولتی، دیگر قادر به ادامه حیات و تامین هزینه های هنگفت فعالیت حزبی نبودند. بر این اساس فقدان خاستگاه طبقاتی برای احزاب و وابستگی آنها به منابع مالی دولت تحصیل دار مانعی جدی بر سر کارآمدی احزاب در ایران به شمار می رود. البته تمام ابعاد اقتصادی این مساله در چارچوب دولت تحصیل دار قابل توضیح نیست. نگاه تقلیل گرایانه و تحلیل ناکارآمدی احزاب بر اساس یک فاکتور خاص، تمام علت را توضیح نمی دهد. در کنار این مساله باید به تنگناهای فرهنگی و سیاسی و تاثیر آن بر ناکارآمدی احزاب سیاسی توجه کرد. در کنار عوامل داخلی منافع کشورهای خارج نیز باعث نقش آفرینی و تاثیرگذاری آنها بر روند فعالیت احزاب در ایران می شود. بنابراین برای رسیدن به تحلیلی منطقی از ناکارآمدی احزاب باید نگاهی همه جانبه به مسأله داشته باشیم. کلید واژه: احزاب سیاسی، دولت تحصیل دار، نفت، طبقات اجتماعی، جامعه مدنی، احزاب دولت ساخته

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

آسیب‌شناسی فرهنگ سیاسی در ایران پس از انقلاب اسلامی

طرح مسأله  امنیت و ثبات فرهنگی و سیاسی، مهم‌ترین و برجسته‌ترین چهره و درونی‌ترین لایه نیاز امروز ملت و دولت (حاکمیت)، به شمار می‌آید. چرا که مؤلفه قدرت و ثبات فرهنگی و سیاسی هر ملتی بنیادی‌ترین مؤلفه اقتدار و استعداد و لیاقت آن ملت در بستر توسعه و تعالی در عرصه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و عقب‌ماندگی در تمامی عرصه‌های زندگی فردی و اجتماعی افراد جامعه را فراهم می‌آورد. در یک رویکرد کلان...

full text

موانع ناکارآمدی احزاب سیاسی در ایران

نقش ضعیف عملکرداحزاب درتاریخ تحزب ایران،همواره ازاصلی ترین عوامل ناکارآمدی وبروز بی اعتمادی وبدبینی به نقش آن ها در عرصه های مختلف بوده است. آفات کلی وعملکردی احزاب در سده اخیر و بویژه در دوره پهلوی دوم درفاصله زمانی سالهاب 1320تا 1357 منجر به تضعیف جایگاه احزاب وکاهش کارایی آنها گردید که عمده دلایل آن در ویژگیهایی چون؛دولت ساختگی ووابستگی به دولت،مقطعی،موسمی ومرکزگرابودن فعالیت احزاب،تشتت وتفر...

15 صفحه اول

مقایسۀ ثبات و بی‌ثباتی سیاسی در چهار دهه پس از انقلاب فرانسه و انقلاب اسلامی ایران

گرچه تاکنون مطالعات موردی دربارۀ ثبات سیاسی ایرانِ پس از انقلاب انجام شده، این مقاله به‌منظور شناساندن عمیق‌تر انقلاب اسلامی، به مقایسۀ ثبات و بی‌ثباتی سیاسی در چهار دهه پس از انقلاب در فرانسه و ایران می‌پردازد. بنابراین، سؤال تحقیق این است که وضعیت ثبات سیاسی در فرانسه پس از انقلاب (1789م / 1167ش) در مقایسه با ایران پس از انقلاب (1357ش) در مدت چهار دهه پس از انقلاب چگونه بوده است. گمان نویسندگا...

full text

توسعه نیافتگی فرهنگ سیاسی و ناکارآمدی احزاب سیاسی ایران

رویکرد اصلی این رساله متوجه بررسی علل ناکارآمدی و شکست احزاب و گروه های سیاسی ایران از منظر فرهنگی و به طور مشخص توسعه نیافتگی فرهنگ سیاسی است . برای این منظور ابتدا سعی شده است تا با ارائه ی یک متدولوژی مبتنی بر رهیافتها و الگوهای متفاوت مطالعاتی ضمن بررسی علل و عوامل تاثیرگذار بر فرهنگ سیاسی ایران ابعادی از توسعه نیافتگی آن را بازشناسد. سپس با تقسیم فرهنگ سیاسی ایران (با معیارهای تاریخی و جام...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام - دانشکده علوم سیاسی و اجتماعی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023